تقاطع‌های غیر همسطح شهری

امروزه با توجه به گسترش شهرها و افزایش وسایل نقلیه، و به منظور کاهش گره‌های ترافیکی، تبدیل تقاطع‌های همسطح به غیر همسطح امری ضروری است. به بیان دیگر می‌توان گفت افزایش روزافزون جمعیت و مالکیت وسایل نقلیه در شهرها، موجب رشد سفرهای درون شهری گردیده و با توجه به محدودیت ظرفیت شبکه ارتباطی در شهرها، توسعه معابر امری اجتناب ناپذیر است. با توجه به این که در اکثر معابر شهری ظرفیت تقاطع‌ها تعیین کننده ظرفیت معابر هستند، لذا به منظور کاهش تراکم ترافیک و روانی تردد معبر، برخی تقاطع ها طبق ضوابط و معیارهایی باید به تقاطع غیرهمسطح تبدیل شوند. تقاطع غیرهمسطح، سیستمی است که اتصال خیابان های واقع در یک یا چند سطح مجزا را فراهم کرده و حرکت ترافیک بین دو یا چند خیابان یا بزرگراه را در ترازهای مختلف مهیا می سازد.

مسائل و مشکلات موجود

اگرچه طراحی هندسی مسیرها و تقاطعات غیرهمسطح درون‌شهری دارای الزامات مهندسی و سازه‌ای مشخص و مدونی است، لیکن یک سری ویژگی‌های اختصاصی و موانع و مشکلاتی در این قبیل پروژه‌ها وجود دارد که با شناخت و آگاهی مهندسین از آن‌ها، بهینه ترین طرح ممکن ارائه خواهد شد. در طراحی این تقاطع‌ها، علاوه بر نکات فنی باید به عواملی همچون امکان تأمین زمین کافی برای اجرای شیب پایدار خاکریزی در اطراف رمپ، کاهش حجم عملیات خاکریزی و مقرون به صرفه بودن سازه رمپ و کوله پل، خصوصیات و شرایط حریم‌ها و جنبه‌های محیط زیستی  احداث و بهره‌برداری تقاطع‌های غیر همسطح توجه ویژه نمود. همچنین یکی از دغدغه‌های مهندسین در این حوزه، کنترل و مدیریت روان‌آب های شهری است که خسارات مالی و جانی بسیاری را در بر دارد.

به منظور برآورده کردن این الزامات که در آیین‌نامه‌ها به آن پرداخته شده است، یکی از بهترین روش‌های مورد استفاده در دنیا استفاده از ژئوسنتتیک‌ها در تقاطعات غیر همسطح است.

راه حل ژئوسنتتیکی

یکی از روش‌های رایج مسلح سازی خاک در دنیا، تسلیح خاک موجود با لایه‌های ژئوگرید است. محصول ژئوگرید ژئوپارسیان با توزیع تنش و افزایش قفل و بست دانه‌های خاک باعث تقویت آن شده و مقاومت برشی خاک را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهد. از این محصول در لایه‌های مختلف خاکی در هر 60 سانتمیتر استفاده می‌شود که بصورت شماتیک در مقطع زیرآورده شده است.

همانطور که ذکر گردید اجرای پل، کوله پل و رمپ خاک مسلح ژئوگریدی در تقاطعات غیر همسطح روگذر و یا زیرگذر پروژه‌های شهری موجب کاهش حجم عملیات خاکی شده و در هزینه‌های اجرای مسیر بسیار موثر است. همچنین با توجه به اهمیت رعایت حریم‌ها در معابر شهری و رعایت مسائل محیط زیستی در طرح هندسی، این روش یکی از موثرترین روش‌های مورد استفاده توسط مهندسین در جهان است.

کاربرد ژئوگرید در رمپ و کوله‌ پل‌ها

ژئوگریدها بعنوان تقویت کننده خاک در لایه های مختلف خاک کوبید شده قرار می‌گیرند و میزان مقاومت کششی و برشی خاک را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند.

کاربرد ژئوتکستایل تقاطع‌های غیر همسطح شهری

ژئوتکستایل‌ها در رمپ و کوله‌ پل‌ها به منظور حفظ هندسه خاک و جلوگیری از مخلوط شدن دانه بندی خاک و همچنین ایجاد زهکشی مناسب به کار برده می‌شوند. به طوریکه در نمای دیوار به منظور ایجاد لایه زهکش مابین مصالح زهکش و خاک کوبیده شده قرار می‌گیرد.

همچنین نظر به اینکه کنترل روان‌آب‌های شهری علی‌الخصوص روان‌آب‌های ناشی از بارندگی بعضا چالش برانگیز است، لذا استفاده از ژئوتکستایل به منظور تسهیل در امر زهکشی و جمع‌آوری این روان‌آب‌ها در بخش‌های مختلف بدنه و سازه‌های تقاطع‌های زیرگذر یا روگذر ضروری است. ژئوتکستایل‌ها با خاصیت منحصر به فردی که دارند در لایه‌های مختلف خاک و مطابق جزئیات اجرایی نقشه‌های ارائه شده توسط مهندسین اجرا می‌شوند.

ویژگی‌ها و مزایای استفاده از ژئوگرید GPgrid-Geogrid در رمپ‌ و کوله‌ی پل‌ها

• اجرای کوله‌های باربر و غیرباربر در پل‌ها
• اجرای رمپ پل‌ها
• امکان اجرای کوله‌ها و رمپ‌های قائم
• عدم محدودیت در ارتفاع
• امکان تطابق اجرای کوله‌ها و رمپ‌های ژئوگریدی با سایر بخش‌های پل
• امکان اجرای نماهای متنوع در بدنه پل
• کاهش هزینه‌های پروژه نسبت به روش‌های مشابه از قبیل رمپ بتنی و خاک مسلح تسمه‌ای

مراحل اجرای رمپ و کوله‌ی پل‌‌های ژئوگریدی

1- آماده سازی سطح خاک

2- پهن کردن و برش ژئوگرید‌ها

3- اجرای لایه زهکش و نما

4- ریختن، پخش و تراکم مصالح خاکی روی ژئوگرید‌ها و تکرار عملیات تا رسیدن به تراز مورد نظر در پل

 انواع نما‌های قابل اجرا

از آنجایی که ضوابط طراحی دیوارهای خاک مسلح ژئوگریدی مستقل از نمای دیوار هستند؛ انتخاب نوع نما با توجه به محدودیت­‌های اجرایی در پروژه انجام می­‌شود.