امروزه با توجه به گسترش شهرها و افزایش جمعیت، اهمیت و ارزش مالکیت زمین‌های داخل و حاشیه شهر بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته شده است. استحصال زمین‌های غیر قابل استفاده به لحاظ توپوگرافی و دیگر معارضات در مناطق شهری که قیمت‌های بسیار بالایی دارند به روش‌های نوین مهندسی و البته اقتصادی از مسائل مهم حوزه شهری است.
به بیان دیگر می‌توان گفت افزایش چشمگیر هزینه‌های مسکن و رشد جمعیت و همچنین توسعه کلان‌شهرها، موجب اهمیت بیشتر این مسئله در برنامه‌های کلانشهر شده دارای ، چرا که موتورهای محرکه شهر را باید در طرح های بالادست و در ساختار شهر فعال نمود؛ از آنجاییکه شهرداری‌ها متولی توسعه شهر هستند و برای آن سند بالادست و سند توسعه اجرا می‌کنند، استحصال زمین های بزرگ مقیاس همواره از برنامه اصلی شهرها است. همچنین سازندگان شهرهای جدید و ساختمان‌های بزرگ و برج‌ها در بسیاری موارد نیاز به استحصال زمین‌های اطراف خود دارند تا بتوانند بهترین و بیشترین استفاده را از زمین‌های موجود کنند.
مسائل و مشکلات موجود
به منظور استفاده بهتر از زمین‌های شهری ایجاد یک سطح هموار در بخش‌های مختلف اعم از کناره گودهای ساختمانی، مسیرهای دسترسی و مناطق با خاک سست و نرم و گاهاً لجنی الزامات و مقررات متعدد و مدونی در خصوص طراحی مهندسی انواع سازه‌های مرتبط با این امر وجود دارد، لیکن یک سری ویژگی‌های اختصاصی و موانع مشکلاتی در این قبیل پروژه‌ها وجود دارد که با شناخت و آگاهی مهندسین از آن‌ها، بهینه‌ترین طرح ممکن ارائه خواهد شد. در طراحی این سازه‌ها، علاوه بر نکات فنی باید به عواملی همچون امکان تأمین زمین کافی برای اجرای شیب پایدار خاکریزی ، کاهش حجم عملیات خاکریزی و مقرون به صرفه بودن اجرای پروژه‌ها، خصوصیات و شرایط حریم‌ها و جنبه‌های محیط زیستی احداث و بهره‌برداری پروژه‌های استحصال زمین توجه ویژه نمود. همچنین یکی از دغذغه‌های مهندسین در این حوزه کنترل و مدیریت جریان‌های است که بایستی در محاسبات مد نظر قرار گیرد تا در هنگام بحران خسارات مالی و جانی را به حداقل برساند.
به منظور برآورده کردن این الزامات که در آیین‌نامه‌ها به آن پرداخته شده است، یکی از بهترین روش‌های مورد استفاده در دنیا استفاده از ژئوسنتتیک‌ها در پروژه‌هاست.
راه حل ژئوسنتتیکی
یکی از روش‌های رایج مسلح سازی خاک در دنیا، تسلیح خاک موجود با لایه‌های ژئوگرید است. محصول ژئوگرید ژئوپارسیان با توزیع تنش و افزایش قفل و بست دانه‌های خاک باعث تقویت آن شده و مقاومت برشی خاک را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهد. از این محصول در لایه‌های مختلف خاکی در فواصل مشخص استفاده می‌شود.
همانطور که ذکر گردید استفاده از دیوارهای ژئوگریدی موجب می‌شود دیواره پایدار در کنار ترانشه‌های ریزشی و یا گودهای مختلف داشته باشیم که در نهایت منجر به استفاده از فضای به وجود آمده روی دیوار خاک مسلح ژئوگریدی و یا کناره دیوار خواهد شد.
کاربرد ژئوگرید در دیوار ژئوگریدی
ژئوگریدها بعنوان تقویت کننده خاک در لایه های مختلف خاک کوبید شده قرار می‌گیرند و میزان مقاومت کششی و برشی خاک را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند.
کاربرد ژئوتکستایل در دیوار ژئوگریدی
ژئوتکستایل‌ها در دیوارهای خاک مسلح به منظور حفظ هندسه خاک و جلوگیری از مخلوط شدن دانه بندی خاک و همچنین ایجاد زهکشی مناسب به کار برده می‌شوند. به طوریکه در نمای دیوار به منظور ایجاد لایه زهکش مابین مصالح زهکش و خاک کوبیده شده قرار می‌گیرد.
همچنین نظر به اینکه کنترل روان‌آب‌های شهری علی‌الخصوص روان‌آب‌های ناشی از بارندگی بعضا چالش برانگیز است، لذا استفاده از ژئوتکستایل به منظور تسهیل در امر زهکشی و جمع‌آوری این روان‌آب‌ها در بخش‌های مختلف بدنه و سازه‌های تقاطع‌های زیرگذر یا روگذر ضروری است. ژئوتکستایل‌ها با خاصیت منحصر به فردی که دارند در لایه‌های مختلف خاک و مطابق جزئیات اجرایی نقشه‌های ارائه شده توسط مهندسین اجرا می‌شوند.
انواع نماهای قابل اجرا
با توجه به جدا بودن عملکرد نما از دیوارهای ژئوگریدی، انواع مختلف نماها در این سازه‌ها قابل اجرا است. این خاصیت منجر به این می‌شود که در بخش‌های مختلف شهری بتوان بنا به نظر کارفرما از نماهای متنوع و سازگار با بدنه شهری بهره برد.
ویژگی‌ها و مزایای استفاده از ژئوگرید GPgrid-Geogrid در پروژه‌های استحصال زمین شهری
- عدم محدودیت در ارتفاع
- امکان اجرای نماهای متنوع در بدنه دیوار
- اجرای دیوار ژئوگریدی در مناطق مختلف با عوارض جغرافیای مختلف
- مقاوم سازی و استحصال انواع زمین‌های سست و لجنی
- امکان اجرای دیوارهای قائم
- امکان تطابق اجرای دیوارهای ژئوگریدی با سایر بخش‌های سازه
- کاهش هزینه‌های پروژه نسبت به روش‌های مشابه از قبیل دیوار بتنی و خاک مسلح تسمه‌ای
مراحل اجرای دیوارهای ژئوگریدی در پروژه]ای استحصال زمین
1- آماده سازی سطح خاک
2- پهن کردن و برش ژئوگریدها
3- اجرای لایه زهکش و نما
4- ریختن، پخش و تراکم مصالح خاکی روی ژئوگریدها و تکرار عملیات تا رسیدن به تراز مورد نظر
