بر کسی پوشیده نیست که امروزه صنعت حمل و نقل به دلیل داشتن نقش زیربنایی تأثیر فراوانی بر فرآیند رشد اقتصادی کشور دارد و یکی از اجزاء مهم اقتصاد و از شاخصهای مهم توسعه هر کشور محسوب میگردد. این صنعت دربرگیرنده فعالیتهایی است که به شکلی گسترده در تمامی زمینه های تولید، توزیع و مصرف کالا و خدمات جریان داشته و در مجموعه فعالیتهای اقتصادی نقش غیرقابل انکاری بر عهده دارد.
شبکه ریلی یکی از ارکان مهم حمل نقل کالا و مسافر در جهان و کشور پهناور ایران محسوب شده و ایمنی و کاهش هزینههای ساخت و نگهداری آن همواره یکی از دغدغههای مهندسان بوده است.
یکی از مشکلات رایج در پروژههای ریلی وجود بسترهای سست، لجنی و باتلاقی در مسیر احداث خطوط است. همچنین حل مشکلات زهکشی و کنترل مناسب آبهای سطحی در مسیر خطوط ریلی از چالشهای مهم مهندسین عمران، محسوب میگردد. بطوریکه وجود بسترهای سست و بهسازی آنها با روشهای معمول گاهاً منجر به استفاده از راه حلهای بسیار گران قیمت و زمانبر در انجام پروژه میشود. همچنین در برخی موارد نیز هزینهها آنقدر بالاست که انجام پروژه بلحاظ اقتصادی امکان پذیر نیست.
مسائل و مشکلات موجود
بیشتر خرابیهای خطوط ریلی نیز به علل زهکشی نامناسب مسیر و عدم مقاومت کافی بستر است:
شماتیک نیروهای وارد بر زیرسازی راه آهن به هنگام عبور قطار:
راه حل ژئوسنتتیکی
از این رو ضرورت تسلیح خاک، جداسازی لایههای مختلف بالاست و زیر بالاست از بستر نامناسب و همچنین زهکشی مناسب مسیر خطوط ریلی بسیار حائز اهمیت میباشد. امروزه استفاده از ژئوسنتتیکها در این صنعت رونق بسیاری داشته و در موارد مهمی از جمله تقویت بستر، تسلیح بالاست و ساب بالاست، زهکشی، جداسازی و حفظ هندسه خاک، کنترل و پوشش فروچالهها و اجرای دیوارهای حائل مسیر، تقاطعهای غیر همسطح و احداث مسیر جدید کاربردهای گستردهای دارد.
کاربرد ژئوگرید در تقویت بستر
ژئوگریدها بعنوان تقویت کننده خاک در لایه های مختلف خاک کوبید شده قرار میگیرند و میزان مقاومت کششی و برشی خاک را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند.
کاربرد ژئوتکستایل در تقویت بستر راه آهن
ژئوتکستایلها در در تقویت بستر به منظور حفظ هندسه خاک و جلوگیری از مخلوط شدن دانه بندی خاک و همچنین ایجاد زهکشی مناسب به کار برده میشوند.
در تقویت بسترهای سست و همچنین کنترل و پوشش فروچالههای موجود در مسیر ریلی که در بسیاری نقاط کشور با آن روبرو هستیم، استفاده از ژئوسنتتیکها (ژئوگرید و ژئوتکستایل) راهکاری موثر و مقرون به صرفه برای مهندسین است که طراحی و نحوه استفاده از این محصول در پروژههای مختلف توسط مهندسین ژئوپارسیان انجام میشود.
مزایای کاربرد ژئوگرید و ژئوتکستایل ژئوپارسیان در مسیر راهآهن
- افزایش ظرفیت باربری خاکهای سست بستر تحت بارهای دینامیکی قطار
- امکان اجرای خطوط ریلی بر روی هر نوع خاک بستر بدون نیاز به خاکریزیهای حجیم و یا تعویض خاک نا مناسب محل
- کاهش ضخامت لایههای بالاست و زیربالاست
- سرعت و سهولت بالای اجرا در مقایسه با روشهای دیگر تقویت خاک
مراحل اجرای ژئوگرید خاکی
- خاکبرداری تا رسیدن به بستر طبيعي و تسطیح
- پهن کردن ژئوگرید با همپوشانی مناسب مطابق نقشه های اجرایی
- پخش مصالح و تراکم و اجرای لایههای روسازی