دیوار حائل، دیواری است که فشار ناشی از وضعیت موجود در اختلاف تراز به وجود آمده به علت خاکریزی، خاکبرداری و یا عوامل طبیعی را به صورت پایدار حفظ نماید. دیوار‌های حایل بایستی در برابر فشار‌های جانبی ایجاد شده توسط خاک‌های پشت آن و در برخی موارد، فشار آب و نیرو‌های هیدرواستاتیک مقاومت کنند. این دیوار‌ها از مصالح مختلف و به روشهای گوناگونی ساخته می‌شوند.
انواع دیوار‌ها به لحاظ عملکرد
- دیوار‌های وزنی: این دیوار‌ها به منظور مقاومت در مقابل نیرو‌های جانبی خاک، دارای وزن زیادی هستند. به منظور ساخت این نوع دیوار‌ها می‌توان از مواد مختلفی از جمله بتن (معمولاً بدون عناصر مسلح‌کننده مانند میلگرد)، آجر، مصالح بنایی، بلوک‌های حجیم بتنی، سنگ و تخته سنگ استفاده کرد. در مقاله با عنوان روش طراحی دیوار حائل وزنی، به تفصیل در این خصوص بحث شده است.
انواع دیوار حائل به ترتیب از راست به چپ: دیوار حایل مهار شده، طره ای یا کنسولی، سپری و وزنی - دیوار حائل طره‌ای (کنسولی): این دیوار‌ها اغلب بصورت T و یا L برعکس در داخل خاک قرار می‌گیرند. این دیوار‌ها به شکلی هستند که فشار‌های افقی پشت دیوار را به فشار‌های عمودی روی زمین بستر تبدیل می‌کنند.
- دیوار حائل سپری: این دیوار‌ها معمولاً در خاک نرم و در مکان‌هایی که فضا کم است مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از انواع این نوع دیوار‌ها شمع‌ورق‌ها هستند که از مصالحی در هم قفل شده و از جنس بتن مسلح، فولاد و الوار و به شکل ورقه‌ای ساخته می‌شوند که در حین خاکبرداری پایداری ایجاد می‌کنند. این نوع دیوار‌ها در انواع مهار شده و مهار نشده طراحی و اجرا می‌گردند.
- دیوار حائل مسلح: این نوع دیوار از اقتصادی‌ترین و متداول‌ترین دیوار‌های حایل در دنیا می‌باشد. در حقیقت خاک مسلح تشکیل شده از مصالح مرکب از خاک و مواد مسلح‌کننده است. این مسلح‌کننده‌ها باعث بهبود کیفیت خاک موجود می‌شوند. مصالح مسلح‌کننده معمولاً به شکل نوار، شبکه، میله، الیاف یا ورقه‌هایی هستند که عملکرد اصلی آن‌ها افزایش مقاومت کششی و برشی خاک است. در این مقاله در خصوص دیوار خاک مسلح به تفصیل صحبت کرده ایم.
انواع دیوار حایل از لحاظ عملکرد سازه‌ای
از لحاظ عملکرد سازه‌ای، دیوار‌های حایل به دو دسته‌ی دیوار‌های حایل صلب و انعطاف‌پذیر تقسیم‌بندی می‌شوند.
دیوار‌های حایل صلب: (نشریه 308)
به طور کلی نشست‌های اینگونه دیوار‌ها با محیطی که در آن قرار دارند مطابقت ندارد. برخی از انواع متداول دیوار‌های حایل صلب:
- دیوار‌های حایل وزنی ( انواع بنایی و بتنی)
- دیوار‌های حایل غیروزنی (طره‌ای و پشت بنددار و …)
- دیوار‌های حایل عمیق (سپر‌های بتنی)
دیوار‌های حایل انعطاف‌پذیر: (نشریه 308)
در اینگونه دیوار‌ها نشست‌های آن‌ها با محیطی که در آن قرار دارند هماهنگ است. برخی از انواع آن‌ها عبارتند از:
- دیوار‌های خاک مسلح با تسمه‌های فولادی
- دیوار‌های خاک مسلح با مسلح‌کننده پلیمری (ژئوتکستایل و ژئوگرید)
- دیوار‌های قفسه‌ای
- دیوار‌های حایل توری سنگی
- سپر‌های فولادی
مراحل اجرای دیوار حائل ژئوگریدی
- آماده‌سازی سطح خاک: در این مرحله، سطح خاک از نخاله‌ها و مواد زائد یا هر شئ که باعث صدمه به ژئوگرید‌ها شود، پاک شده و با استفاده از ماشین آلات خاکی صاف می‌شود
- پهن کردن و برش ژئوگرید‌ها: بعد از مسطح‌سازی محل سایت، رول‌های ژئوگرید با در نظرگیری فواصل و همپوشانی‌های لازم پهن شده و گیرداری‌های لازم ایجاد می‌شود. برای استعلام قیمت ژئوگرید کلیک کنید.
- اجرای ژئوتکستایل در نما: ژئوتکستایل در لبه نما به منظور ایجاد جداسازی دیوار و لایه زهکش اجرا می‌شود.
- ریختن، پخش و تراکم مصالح خاکی روی ژئوگرید‌ها: پخش مصالح خاکی به ضخامت معین صورت گرفته و سپس با غلتک مناسب با تراکم 90 تا 95 درصد کوبیده می‌شود که برای دستیابی به صحت این موضوع، آزمایش‌های مربوطه انجام می‌گیرد.
