امروزه با افزایش تعداد و سرعت وسایل نقلیه در مسیرهای درون و برون شهری و همچنین پیدایش سیستمهای حمل و نقل جدید مانند سامانه اتوبوسرانی تندرو (BRT)، خرابی انواع روسازی افزایش زیادی داشته است که به منظور مقابله با آنها از مصالح و روشهای مختلفی در بهسازی روکش راهها بهره برده میشود.
به جهت ترمیم خرابیهایی نظیر شیار شدگی، ترکهای خستگی، ترکهای عرضی و ترکهای انعکاسی و دیگر ترکها عموماً از سه روش نگهداری پیشگیرانه، اصلاحی و اضطراری بهره برده میشود.
در شکل زیر انواع ترک خوردگی در روسازی که در نهایت منجر به ترک انعکاسی در روکش آسفالتی میشوند نشان داده شده است:
مهندسان و متولیان راه برای تعمیر این نوع خرابی یک لایه روکش آسفالتی با ضخامت مناسب را مورد استفاده قرار میدهند. با این حال با توجه به مکانیسم گسترش ترکها به لایه روکش (پس از مدت زمان کوتاهی) تحت بارگذاری وسایل نقلیه در محل ترک، کرنش کششی زیادی در بالای ترک (زیر لایه روکش آسفالتی) ایجاد میگردد. این کرنش و تنش کششی به لایه روکش منتقل میشود. با تکرار بارگذاری و عبور وسایل نقلیه، تنشها و کرنشهای کششی در لایه روکش (دقیقاً روی محل ترک خوردگی) افزایش یافته و بیشتر از مقاومت کششی مخلوط آسفالتی میشود. با افزایش تنش کششی از مقدار قابل تحمل روکش آسفالتی، ترک موجود در روسازی موجود به لایه روکش منتقل میگردد و خرابی سازهای دیگر به نام ترک انعکاسی را در لایه روکش ایجاد میکند. در نتیجه اجرای یک لایه روکش بدون یک میانلایه نظیر ژئوگرید آسفالتی منجر به افزایش هزینهی تعمیر و نگهداری در لایه روکش میگردد.
مکانیزم درگیری ژئوگرید به نحوی است که منجر به تقویت روکشهای آسفالتی میشود.
تاثیرات ژئوگرید آسفالتی که بین لایه موجود و لایه روکش آسفالتی قرار میگیرد، شامل کاهش میزان تمرکز تنشها در ناحیه ترک خورده، افزایش میزان چسبندگی، کاهش شیارشدگی، تسلیح و افزایش ظرفیت باربری روسازی میباشد. همچنین به دلیل نزدیک بودن کرنش کششی گسیختگی ژئوگرید آسفالتی به کرنش ترک خوردگی روسازی آسفالتی، در تنشهای بالای کششی ابتدا ژئوگرید وارد عمل میشود و تنشهای بالا را جذب و توزیع میکند.
- تاخیر در رشد ترک انعکاسی به لایه روسازی جدید با ژئوگرید آسفالتی
- ممانعت از جداشدگی لایه های روسازی توسط ژئوگرید آسفالتی
ژئوگریدهای آسفالتی دارای ویژگیها و مزایای مختلفی هستند که برخی از آنها به شرح ذیل است:
- به تاخیر انداختن رشد ترکهای انعکاسی در لایه روکش آسفالتی جدید
- عملکرد به عنوان لایه جاذب تنش و توزیع یکسان تنشهای وارده
- کاهش ضخامت روکش آسفالتی
- ایجاد چسبندگی بین روسازی موجود و لایه روکش آسفالتی جدید
- کاهش سطح لکه گیری هندسی
- استفاده از ژئوگریدها بر روی ترک های طولی ناشی از تعریض محور
- قابلیت اجرای سریع و آسان بدون نیاز به نیروی متخصص
- کاهش هزینه تعمیر و نگهداری در بلند مدت
- استفاده از ژئوگریدهای آسفالتی بر روی نوارهای حفاری
- استفاده از ژئوگریدهای آسفالتی بین روسازی بتنی و روکش آسفالتی جدید
استفاده از ژئوگرید آسفالتی موجب کاهش هزینه و صرفه اقتصادی پروژه در بلند مدت خواهد شد.
با توجه به افزایش قیمت قیر و سنگدانه در کشور و همچنین با توجه به اهداف توسعه پایدار (کاهش استفاده از منابع طبیعی)، ژئوگریدهای آسفالتی با عملکردهای مختلف به حفظ محیط زیست و کاهش هزینه ها کمک خواهند کرد.
- کاهش ضخامت روکش آسفالتی
- کاهش هزینههای آسیاب و برداشت روسازی آسفالت موجود.
- کاهش هزینههای حمل روسازی آسیاب شده
- کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری در بلند مدت
- افزایش عمر روکش آسفالتی
الف) تمیز کردن سطح روسازی ترکها
ب) درزگیری و پرکردن ترکها
ج) اجرای لایه قیر تک کت
د) نصب ژئوگرید آسفالتی ژئوپارسیان
ه) اجرای لایه روکش آسفالتی با ضخامت مناسب