همانطور که اشاره شد با توجه به اینکه امروزه استفاده از انرژیهای فسیلی و انتقال آن به پهنه وسیع جغرافیایی کشور عزیزمان ایران و دیگر مناطق جهان امری بسیار مهم است. به منظور اجرای خطوط لوله نفت و گاز در مناطق مختلف جغرافیایی کشور و ایجاد تأسیسات مرتبط در این حوزه به جهت در دسترسیها و تردد انواع ماشینآلات، داشتن روسازی مناسب و بهسازی انواع روسازیهای فرسوده آسفالتی و بتنی موجود، با در نظر گرفتن استانداردهای لازم و کمترین هزینه امری اجتناب ناپذیر است.
امروزه با افزایش تعداد، سرعت و وزن وسایل نقلیه در مسیرها ومحوطههای مختلف دارای روکش آسفالتی و بتنی، خرابی انواع روسازی افزایش زیادی داشته است که به منظور مقابله با آنها از مصالح و روشهای مختلفی در بهسازی روکش آنها بهره برده میشود.
در محوطههای بزرگ همچون بنادر و صنایع نفت و گاز که تردد ماشین آلات نسبتاً سنگین در آن جریان دارد، انواع خرابی روکشهای آسفالتی و بتنی بیشتر به چشم میخورد که این امر موجب تحمیل هزینههای نگهداری و ترمیم مستمر به کارفرماست.
در شکل زیر انواع ترک خوردگی در روسازی که در نهایت منجر به ترک انعکاسی در روکش آسفالتی میشوند نشان داده شده است:
به طور معمول برای ترمیم و تعمیر این نوع خرابیها یک لایه روکش آسفالتی با ضخامت مناسب را بر روی سطحِ خراب، مورد استفاده قرار میدهند. با این حال با توجه به گسترش ترکها به لایه روکش (پس از مدت زمان کوتاهی) تحت بارگذاری وسایل نقلیه در محل ترک، تنش و کرنش کششی زیادی در بالای ترک (زیر لایه روکش آسفالتی جدید) ایجاد میگردد. این کرنش و تنش کششی به لایه روکش منتقل شده و با تکرار بارگذاری و عبور وسایل نقلیه، تنشها و کرنشهای کششی در لایه روکش (دقیقاً روی محل ترک خوردگی) بیشتر از مقاومت کششی مخلوط آسفالتی میشود. این امر موجب بالا آمدن مجدد ترک در مدت زمان بسیار کوتاهی خواهد شد.
از این رو به جهت مقابله با رشد این ترکها به لایه روسازی جدید، اجرای یک میانلایه (ژئوگرید آسفالتی) مابین روکش قدیمی و روکش آسفالتی جدید، منجر به افزایش چشمگیر طول عمر مخلوط آسفالتی شده و هزینهی تعمیر و نگهداری در لایه روکش را بسیار پایین میآورد.
مکانیزم درگیری ژئوگرید آسفالتی به نحوی است که به کاهش میزان تمرکز تنشها در ناحیه ترک خورده، افزایش میزان چسبندگی، کاهش شیارشدگی، تسلیح و افزایش ظرفیت باربری روسازی منجر میشود. همچنین به دلیل نزدیک بودن کرنش کششی گسیختگی ژئوگرید آسفالتی به کرنشش ترک خوردگی روسازی آسفالتی، در تنشهای بالای کششی ابتدا ژئوگرید وارد عمل میشود و تنشهای بالا را جذب و توزیع میکند.
- اثر ژئوگرید در کاهش میزان تنشهای انتقالی
- تأخیر در رشد ترک انعکاسی به لایه روسازی جدید با ژئوگرید آسفالتی
- ممانعت از جداشدگی لایههای روسازی توسط ژئوگرید آسفالتی
ژئوگریدهای آسفالتی دارای ویژگیها و مزایای مختلفی هستند که برخی از آنها به شرح ذیل است:
- به تأخیر انداختن رشد ترکهای انعکاسی در لایه روکش آسفالتی جدید
- عملکرد به عنوان لایه جاذب تنش و توزیع یکسان تنشهای وارده
- کاهش ضخامت روکش آسفالتی
- ایجاد چسبندگی بین روسازی موجود و لایه روکش آسفالتی جدید
- کاهش سطح لکهگیری هندسی
- استفاده از ژئوگریدها بر روی ترکهای طولی ناشی از تعریض محور
- قابلیت اجرای سریع و آسان بدون نیاز به نیروی متخصص
- کاهش هزینه تعمیر و نگهداری در بلند مدت
- استفاده از ژئوگریدهای آسفالتی بر روی نوارهای حفاری
- استفاده از ژئوگریدهای آسفالتی بین روسازی بتنی و روکش آسفالتی جدید
استفاده از ژئوگرید آسفالتی موجب کاهش هزینه و صرفه اقتصادی پروژه در بلند نیز خواهد شد:
با توجه به افزایش قیمت قیر و سنگدانه در کشور و همچنین با توجه به اهداف توسعه پایدار (کاهش استفاده از منابع طبیعی)، ژئوگریدهای آسفالتی با عملکردهای مختلف به حفظ محیط زیست و کاهش هزینهها کمک خواهند کرد.
- کاهش ضخامت روکش آسفالتی
- کاهش هزینههای آسیاب و برداشت روسازی آسفالت موجود.
- کاهش هزینههای حمل روسازی آسیاب شده
- کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری در بلند مدت
- افزایش عمر روکش آسفالتی
روش اجرای ژئوگرید آسفالتی
الف) تمیز کردن سطح روسازی ترکها
ب) درزگیری و پرکردن ترکها
ج) اجرای لایه قیر تک کت
د) نصب ژئوگرید آسفالتی ژئوپارسیان
ه) اجرای لایه روکش آسفتالتی با ضخامت مناسب